پاسخ به 6 سوال مهم در رابطه با آلودگی صوتی
گوشتان را دو دستی بچسبید
خطر آلودگی صوتی کمتر از آلودگی هوا نیست. شما صدای این ابر شهر را می شنوید؟ بعضی از این صداها معمولی نیستند، آنها همان قاتلان پر سرو صدا،ولی خاموش تهران هستند که حالا تبدیل به یک بحران شده اند. خبرهای مسئولان شرکت کنترل کیفیت هوای تهران هم این حکایت تلخ را برای ساکنان پایتخت تأیید می کند؛ اینکه آلودگی صوتی مثل آلودگی هوا گریبان شهروندان را گرفته و تنها تفاوتش این است که کسی متوجه آن نیست. حجم صدا در شهر ما آنقدر بلند است که صدای گوشنواز کمتر شنیده می شود. حالا صداهای مختلف از خودروهایی که با هزار و یک شکل از کنارت می گذرند تا قارقار موتور سیکلت ای عجیب و غریب، از مرز شنوایی ات رد می شوند و بر روح و روانت می کوبند.
متهمان آلودگی چه کسانی هستند؟
مدل سازی های کارشناسان شهری نشان می دهد که عامل اصلی ایجاد آلودگی صوتی در پایتخت مربوط به بخش حمل و نقل می شود،یعنی همان خودروهایی که هر روز به ترافیک این شهر دامن می زنند، متهمان اصلی ایجاد بحران آلودگی صوتی هم به حساب می آیند. اما سهم انواع خودروها در این اتهام یکی نیست و هر یک از آنها به میزان مشخصی در این بحران نقش دارند.بد نیست بدانید که 49 درصد آلودگی صوتی مربوط به حمل و نقل در تهران به وسیله موتور سیکلت ها ایجاد می شود.میزان حد مجاز آلودگی صوتی موتور سیکلت ها در زمان حرکت باید 77 دسی بل باشد،اما انواع مختلف این وسایل نقلیه خطرناک بطور متوسط بیش از 80 دسی بل صدا تولید می کنند. 30 درصد بحران آلودگی صوتی که بر اثر حمل و نقل ایجاد شده ارمغان حرکت سیل عظیم اتومبیل های سواری شهرمان است.براساس استانداردهای تعیین شده، این خودروها باید حداکثر حدود 74 دسی بل صدا تولید کنند. متهم سوم هم خودروهای سنگین به حساب می آیند .آنها 20 درصد آلودگی صوتی را ایجاد می کنند.فقط یک درصد سهم ناوگان اتوبوسرانی پایتخت در ایجاد آلودگی صوتی بخش حمل و نقل است.
چه صداهایی در شهر ما آلوده هستند؟
رشد بی رویه جمعیت،همراه توسعه صنعتی کلانشهرها،مشکلات عدیده ای را برای شهرنشینان به ارمغان می آورد که آلودگی صوتی یکی از مهم ترین این معضلات است.این معضل جدی این روزها گریبان شهر ما را چسبیده که اگر هر چه زودتر چاره ای برایش اندیشیده نشود، تأثیرهای نامطلوب و محسوسی بر زندگی ساکنان این محدوده خواهد داشت. در کشور ما، اقدام های در خصوص مبارزه با این آلاینده زیست محیطی انجام شده و برای دستیابی به شرایط بهینه، استانداردهایی برای حد مجاز صدا تعیین کرده اند. این استاندارد، حد آستانه مجازی را برای محیط های مختلف شهری در هوای آزاد تعیین می کند. بنابراین اگر یکی از شهروندان، زیر آستانه های مجاز صدای زیست محیطی قرار داشته باشد، دچار عوارض نا مطلوب صدا نخواهد شد. استاندارد زیست محیطی شهرهای کشورمان که توسط سازمان حفاظت محیط زیست اعلام شده، از این قرار است؛ محدوده مسکونی در طول روز 55 دسی بل و در طول شب 45 دسی بل، محدوده تجاری در طول روز 45 دسی بل و در طول شب 55 دسی بل و محدوده صنعتی در طول روز 75 دسی بل و در طول شب 45 دسی بل.
بوق زدن خوردوها جز آلودگی صوتی است؟
احتمالا خیلی ها به این سوال پاسخ مثبت می دهند،در حالی که صدای بوق خودروها یا صدای دزدگیر آنها جزو آلودگی صوتی اصلی پایتخت به هیچ وجه به حساب نمی آید. به طور کلی آلودگی صوتی 2 دسته است ؛ یکی بر اثر صداهای پیوسته ایجاد می شود و دیگری بر اثر صداهای اتفاقی. بوق زدن و صدای دزدگیر خودروها جزو صداهای اتفاقی است. صدای اتفاقی هرچند باعث آزار و اذیت شهروندان می شود، اما تأثیرات مخرب آلودگی صوتی صداهای پیوسته را ندارد.صدای حاصل از حرکت خودروها و فعالیت موتورشان جزو صداهای پیوسته است که باعث آلودگی می شوند. البته کارشناسان در تعریف آلودگی صوتی می گویند که این آلودگی یه هر صوت و صدایی گفته می شود که باعث آزار و اذیت شهروندان بشود.اما آنچه امروز به عنوان یک معضل در شهر تهران مطرح است مربوط به آلودگی صوتی صداهای پیوسته می شود.صداهای اتفاقی که باعث آلودگی صوتی می شوند، بیشتر ناشی از فرهنگ است.متاسفانه فرهنگسازی مناسبی در این زمینه نداشته ایم.در زمینه صداهای پیوسته خودروها هم باید اعتراف کرد که هنوز خودروسازان مجبور به رعایت استانداردها نشده اند.
آلودگی صوتی در کجای شهر بیشتر است؟
هر جا که تردد خودروها بیشتر باشد آلودگی صوتی در آن محدوده هم بیشتر است.آمارها نشان می دهند که میزان تردد خودروها دربرخی از مناطق پایتخت، نسبت به مناطق دیگر بیشتر است.بزرگراه ها و خیابان های مهم و پر تردد شهر جزو منبع های آلودگی صوتی به حساب می آیند.خودروها در این محدوده ها پیمایش بیشتری دارند، یعنی فاصله میان ورود خودرو به محدوده تا زمان خروجش نسبت به جاهای دیگر شهر مدت طولانی تری است.این عامل باعث شده که میزان آلودگی صوتی در این نقاط پررفت و آمد یک خطر جدی محسوب شود.البته درست است که مقصران اصلی آلودگی صوتی در پایتخت، خودروهای سواری و موتورسیکلت ها هستند که روز به روز اوضاع این آلودگی زیست محیطی را بحرانی تر می کنند،اما در بعضی مناطق، علت های دیگری هم برای آلودگی صوتی وجود دارد، مثلا بخشی از آلودگی منطقه 9 تهران به دلیل همجواری با فرودگاه مهرآباد است،آلودگی صوتی راه آهن و متروی درون شهری هم که از روی سطح زمین می گذرد به آلودگی مناطق16،19،18،17 و 20 اضافه می شود و منطقه 21 هم آلودگی صوتی صنعتی دارد.
چرا به آلودگی صوتی به اندازه هوا توجه نمی شود؟
در ابتدای این مطلب گفتیم که خطرهای آلودگی صوتی کمتر از آلودگی هوا نیست، آن هم با زندگی در شهری که جزو رتبه های اول آلودگی صوتی است، بد نیست بدانید که بطور کلی می توان تأثیر آلودگی صوتی روی انسان را به چند قسمت تقسیم کرد؛ کاهش شنوایی، اثرهای بالینی، تأثیر روی خواب، اثرهای روحی و روانی،ساده ترین و ملموس ترین عارضه هایی است که صداهای آزاردهنده به ارمغان می آورد،اما از دیگر عارضه های آلودگی صوتی می توان به افزایش قند و کاسترول خون، تغییر ضربان قلب، افزایش فشارخون،تنگ شدن مویرگ ها و عروق و ایجاد زخم معده اشاره کرد.متاسفانه آلودگی صوتی نسبت به آلودگی زیست محیطی دیگر در فقر قرار دارد.متولیان محیط زیست در این زمینه آموزش نداده اند،شهروندان هم تعریف این نوع آلودگی را نمی دانندو با راهکارهای از بین بردنش آشنا نیستند.مردم بیشتر فکر می کنند که صداهای اتفاقی شدید، مثل بوق یا صدای هواپیما آلودگی صوتی است. آلودگی های صوتی از صداهای پیوسته به شدت روی جسم و روح شهروندان تأثیرگذار است،ولی خیلی ها توجه ایبه آنها ندارند.
دردسر آلودگی صوتی در کجاها بیشتر است؟
نیازی به نقشه صوتی و نمودار و این جور چیزها نیست! گاهی عددها به تنهایی می توانند پرده از بحرانی بردارند که درست بیخ گوش ما درکمین نشسته است. این اعداد تکان دهنده درباره صدا، بحران آلودگی صوتی را بطور واضع نشان می دهد.بد نیست بدانید که 76 درصد مراکز درمانی پایتخت دارای آلودگی صوتی بالاتر از حد مجاز هستند و در شرایط بحرانی قرار دارند. کارشناسان بارها نسبت به این موضوع هشدار داده اند که مراکز درمانی با وجود میزبانی از بیماران مختلف به هیچ وجه نباید در معرض این نوع آلودگی قرار داشته باشند.در نقشه های مدل سازی شرکت کنترل آلودگی هوای تهران، نزدیک به 250 مرکز درمانی در 22 منطقه شهرداری تهران در معرض آلودگی صوتی بحرانی قرار دارند. در ضمن 32 درصد مراکز آموزشی تهران هم با معضل آلودگی صوتی مواجه است.برپایه آمار تحلیل شده توسط شرکت کنترل آلودگی هوا،حدود 420 مراکز آموزشی در شرایط بحرانی آلودگی صوتی قرار دارند،یعنی میزان آلودگی صوتی از 15 دسی بل از حد مجاز فراتر است.بد نیست بدانید که مراکز آموزشی هم به هیچ وجه نباید در معرض آلودگی صوتی قرار داشته باشند.